استان چهارمحال و بختیاری سرمنشاء دو رود بزرگ زایندهرود و کارون است، رودخانههای خروشانی که آب چند استان را تامین میکنند، این استان روزگاری حدود ۱۱ درصد از آب کشور را درون خود جای داده بود.
اما اکنون، چند سالی است که مردم استان با چالش کم آبی مواجه هستند. بسیاری از چشمهها و رودهای کوچک خشک شده است تا جایی که زمزمه خشکیدگی کامل چشمه کوهرنگ نیز به گوش میرسد، خشکسالی از یک سو و از دیگر سو تغییر الگوی بارش، باعث شده است این استان و استانهای دیگر در تامین آب خود نیز مشکل داشته باشد.
تمامی دشتهای این استان ممنوعه و ۴ دشت ممنوعه بحرانی است، این بدین معنا است که سطح آب سفرههای زیرزمینی به شدت افت کرده و بارگذاری جدیدی عملاً نمیتوان بر این دشتها داشت، بارگذاریهای سابق نیز مانند چاههای تامین آب شرب یا خشک شدهاند و یا در معرض خشک شدن هستند.
نیمی از جمعیت استان چهارمحال و بختیاری یعنی حدود ۴۶۰ هزار نفر در آب شرب خود مشکل جدی دارند، همچنین آب شرب بیش از ۲۰۰ روستا به گفته استاندار این استان از طریق تانکر و بصورت سیار تامین میشود.
تاکنون هیچگونه مجوز زیستمحیطی برای تونل گلاب صادر نشده است
در این راستا، مرتضی درخشان رئیس صنف کشاورزان چهارمحال و بختیاری در حاشیه تجمع مردم چهارمحال و بختیاری در اعتراض به اجرای پروژههای غیرقانونی انتقال آب از این استان در خصوص آبگیری تونل گلاب، میگوید: تاکنون هیچگونه مجوز زیستمحیطی برای تونل گلاب صادر نشده است، متاسفانه بهعلت سکوت سازمان محیط زیست کشور، این تونل بدون اخذ مجوز زیستمحیطی و بدون اجازه بهبهرهبرداری رسیده است.
به گفته رئیس صنف کشاورزان چهارمحال و بختیاری تونل گلاب حیات زایندهرود را بهخطر میاندازد، طبق آخرین استعلاماتی که در سال ۱۴۰۰ توسط سازمان محیط زیست صورت گرفته است، اجرای این پروژه کاملا رد شده است، مردم چهارمحال و بختیاری خواستار این هستند که مسئولان کلان صدای آنها بشنوند و از اجرای پروژههای غیرقانونی انتقال آب در چهارمحال و بختیاری جلوگیری کنند.
وی معتقد است پروژههای آبی مانند سد و تونل کوهرنگ سه باید طبق موازین اجرایی شود، بدون اینکه این پروژه به مرحله اجرا رسیده باشد، حقآبه مردم پایین دست این سد در حال انتقال است و سپس به بهانه پمپاژ آب، تونل گلاب را آبگیری میکنند.
رئیس صنف کشاورزان چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اینکه وزارت نیرو باید برنامه مدونی برای اجرای پروژههای آبی در کشور داشته باشد، تا انتقال آب توجیه داشته باشد، تصریح میکند: اکنون وزارت نیرو در برابر این پروژهها سکوت کرده است، در زمان وزارت آقای چیتچیان وزیر وقت، در وزارت نیرو، اعلام شد که این پروژه بههیچ عنوان فعال نیست، در حالیکه خلاف این مسئله ثابت شد.
آسیبهای جدی محیطزیستی با آبگیری تونل گلاب
غلامرضا چهلگردی سامانی نماینده شهرستان چهارمحال و بختیاری با اشاره به عدم وجود مجوزهای زیست محیطی تونل گلاب خاطر میگوید: با عنایت به اینکه براساس طرح مطالعاتی تونل گلاب بهره برداری از تونل گلاب منوط به تکمیل تونل سوم کوهرنگ و احداث سد کوهرنگ ۳ و همچنین انتقال آب تونلهای چشمه لنگان وخدنگستان بوده که در حال حاضر نه سد کوهرنگ ۳ احداث شده ونه از تونلهای خدنگستان وچشمه لنگان آبی وارد سد زاینده رود میشود.
به گفته وی آب انتقالی این دو تونل در شهرستان فریدن وچادگان قبل از رسیدن به سد زاینده رود بصورت غیر قانونی برداشت میشود، متاسفانه اگر از طریق پمپاژ آب به داخل تونل سوم وانتقال به زاینده رود بهره برداری شود، این اقدام باعث نابودی اراضی کشاورزی پایین دست تونل سوم بویژه شهرستان اردل خواهد شد، در این خصوص مردم چهارمحال و بختیاری نظاره گر نابودی استان نخواهند بود و از حق و حقوق قانونی خود دفاع مینمایند و ساکت نمینشینند.
چهلگردی سامانی با اشاره به مصوبه امور آب در خصوص دریافت سالیانه حقابه از کشاورزان میافزاید: محصولات کشاورزان در سالیان اخیر با توجه به وضعیت آب و هوای استان دچار سرمازدگی شده بگونهای که صندوق بیمه کشاورزی صراحتاً اعلام نموده میزان خسارت با توجه به منطقه و محصول ۳۰ تا ۹۰ درصد است.
وی خاطر نشان میکند: متاسفانه این مهم لحاظ نشده و همان عملکردی که در سالنامه سازمان جهاد کشاورزی است مبنای محاسبه حقابه کشاورزان قرار گرفته که مبالغ سنگین میباشند که این معضل بزرگی برای کشاورزان است لذا پیشنهاد میگردد جلسه مشترکی با حضور مسئولین امور آب و جهاد کشاورزی استان و ستاد بیمه کشاورزی استان ونماینده صنف کشاورزی ومنابع طبیعی استان تشکیل و نسبت برآورد میزان واقعی خسارت کشاورزان استان اقدام و میزان واقعی حقابه کشاورزان محاسبه شود.
براین اساس این گزارش اجرای تونل گلاب موجب میشود که حدود ۱۰۰ هزار سکنه ساکن در شهرستاهای بن و سامان مجبور به مهاجرت اجباری شوند و ۵۰ هزار شغل از دست برود. با اجرای این تونل، تالاب گاوخونی نیز با آسیبهای جدی محیطزیستی و اکوسیستمی مواجه خواهد شد، زندگی و معیشت مردم چهارمحال و بختیاری به زایندهرود وابسته است.