جنگل یکی از موهبتهای الهی است که فواید آن بر هیچ کس پوشیده نیست، جنگلها ریههای زمین هستند و تامین اکسیژن برای انسانها یکی از مهمترین مزایای آنها است.
اما در این بین نباید از کنترل آبهای سطحی و تغذیه سفرههای آب زیرزمینی، حفظ و تولید خاک، تولید دارو، تولیدات صنعتی، اکوتوریسم و… غافل شد اما با وجود همه این فواید که جنگل برای انسان دارد همواره با تهدیدات انسانی و طبیعی مواجه هستند.
خشکسالی، آتشسوزیهای با منشاء انسانی و طبیعی، قطع درختان و تبدیل چوبهای جنگلی به ذغال و.. همگی مشکلاتی هستند که جنگلها این ریههای طبیعی زمین را با مشکل مواجه میکند.
چهارمحال و بختیاری ازجمله استانهای جنگلنشین است، که دارای وسعتی معادل یک هزار و ۴۸۳ هکتار بوده و در ۶ شهرستان کوهرنگ، اردل، کیار، لردگان، بروجن و شهرکرد گسترده شدهاند.
متاسفانه در سالهای اخیر به دلیل به هم خوردن اکوسیستم، دستکاری طبیعت، تغییر اقلیم، کمبود و تغییر شکل بارشها و کاهش سرمای زمستان و یخبندان و از بین رفتن دشمنان طبیعی آفت، شاهد طغیان آفت جوانهخوار بلوط در جنگلهای زاگرس هستیم که این امر موجب شده که درختان بلوط در این استان در معرض نابودی قرار گیرد.
آفت جوانهخوار بلوط، مهمترین آفت جنگلهای چهارمحال و بختیاری است
اصغر احمدی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: آفت جوانهخوار بلوط در حدود ۷۰۰ هکتار از جنگلهای استان به مرحله طغیان رسیده و مبارزه با این آفت در ۳۰۰ هکتار آغاز شده است.
وی از درگیری ۳۱۱ هزار هکتار از مساحت جنگلهای این استان در شهرستانهای لردگان، خانمیرزا، اردل، کیار و کوهرنگ خبر داد و تصریح کرد: درصد بالایی از این جنگلها از گونه بلوط است و در راستای مقابله با آفات برگخوار و جوانهخوار بلوط و همچنین لیسه زالزالک، مبارزه بیولوژیک به روش محلولپاشی آغاز شده است.
احمدی مهمترین آفت این درختان را جوانهخوار بلوط عنوان کرد و افزود: کمبود اعتبارات مهمترین مشکل برای انجام طرح مقابله با آن در تمام سطح آلوده به این آفت است.
اعتبار تخصیصشده برای مبارزه با آفت جوانهخوار بلوط کافی نیست
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به شناسایی چندین کانون بحرانی آفت جوانهخوار بلوط در این استان براساس پایشهای انجام شده یادآور شد: هماکنون طرح مقابله با آفت جوانهخوار بلوط به دلیل کمبود اعتبارات در سطح کمی از کانونهای آلوده قابل اجراست.
وی از اختصاص ۵۵۰ میلیون تومان اعتبار برای مبارزه با آفت جوانهخوار بلوط در چهارمحال و بختیاری خبر داد و اضافه کرد: این میزان اعتبار پاسخگوی طرح مقابله و سطح درگیر با آفت نیست.
احمدی گفت: برای مقابله و مبارزه با آفت جوانهخوار بلوط در تمام سطح جنگلهای استان بهخصوص در مناطق سختگذر به وسیله بالگرد و بهصورت هوایی به بیش از ۱۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: برای مبارزه با آفات در جنگلهای استان از روش محلولپاشی بوسیله ترکیب بیولوژیکBT استفاده میشود که سازگار با محیطزیست است و ضرر و زیانی برای موجودات و محیطزیست ندارد.
افزایش دما و تغییر شکل بارشها، سبب افزایش آفات در جنگلها شده است
احمدی ادامه داد: آفات جوانهخوار و برگخوار بلوط یکی از مهمترین علتهای تخریب گونههای جنگلی بلوط است که این آفت در مرحله لاروی از جوانهها و برگها تغذیه و در صورت طغیان درختان را عاری از برگ میکند.
وی عوامل اولیه برای از بین رفتن و تخریب گونه جنگلی بلوط را تغییر رژیم بارش، تغییر دما دانست و عنوان داشت: دمای هوا در چهارمحال و بختیاری در فصل زمستان در سالهای گذشته پایین و طول دوره سرما بالا بوده و تغییر دما، اقلیم و الگوی بارش از برف به باران، باعث ضعیف شدن و کاهش مقاومت درختان شده و این مساله زمینه افزایش آفات و بیماری را در ختان بلوط گسترش داده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: مبارزه بیولوژیک با آفت جوانه خواربلوط از اواسط اسفندماه در مناطق گرمسیر این استان ازجمله لردگان آغاز شده و تا اواخر اردیبهشتماه ادامه دارد.
کاهش رویش چوب، زوال جنگل و مرگ و میر درختان نتیجه فعالیت آفت جوانهخوار بلوط
مرادی یکی از کارشناسان علوم جنگل اظهار کرد: آفت برگخوار و جوانهخوار بلوط (Tortrix viridana L) که طی سالیان گذشته، گونههای مختلف بلوط در جنگلهای زاگرس را مورد حمله قرار داده آفتی خطرناک است که باعث کاهش رویش چوب، زوال جنگل، تغییر در زادآوری و تولید و حتی باعث مرگ و میر درختان میشود.
وی افزود: از بین رفتن برگهای درخت در فصل رویش باعث میشود، درخت ابزار تولید خود را از دست داده، میزان فتوسنتز تقلیل یابد و در نتیجه از میزان رویش قطری و ارتفاع آن کاسته شود که ادامه این وضعیت در چند سال متوالی میتواند به کاهش تولید چوب منتهی شده و جنگل را به سمت نابودی سوق دهد.
مرادی با اشاره به اثرات تخریبی آفت جوانهخوار بلوط گفت: لاروهای ابتدایی آفت جوانهخوار بلوط در اوایل فصل بهار، وارد جوانههای بلوط شده و از آن تغذیه میکند در حالی که لاروهای رشد کرده و سن آخر از برگها تغذیه میکند تا جایی که درختان در اواخر بهار کاملاً عاری از برگ میشود.
این کارشناس با اشاره به اینکه آفت جوانهخوار بلوط دارای یک نسل و پنج سن لاروی است و زمان خسارت آن نیز با خروج لاروها از اواخر اسفندماه شروع میشود عنوان کرد: لاروهای سن آخر نیز در اواسط اردیبهشت ماه با لوله کردن انتهای برگها در همان محل وارد مرحله شفیرگی میشوند.
طغیان آفت جوانهخوار بلوط درختان را عاری از برگ میکند
مرادی خاطرنشان کرد: آفت جوانهخوار بلوط یکی از مهمترین علتهای تخریب گونههای جنگلی بلوط زاگرس به شمار میرود، این آفت در مرحله لاروی از جوانهها و برگها تغذیه و درصورت طغیان درختان را عاری از برگ میکند.
سالیان سال طول میکشد تا درختی تنومند شده و جنگلی پردرخت شود، بنابراین لازم است برای مبارزه با آفتی که این روزها به جان درختان بلوط افتاده مسئولان و دستگاههای مربوطه همه توان خود را به کار گرفته و با همه سرمایه وارد عرصه مبارزه شوند، چراکه ما موظفیم برای حفظ سلامتی خود و نسلهای آینده در نگهداری درست از جنگلها این گنجینههای خدادادی کوشا باشیم.